door Pastoor M. Heemels

“Op zaterdag 6 februari 1971 om 15 uur is het dan eindelijk zover. In aanwezigheid van burgemeester mr. Joh. Janssen, genodigden en belangstellenden verricht drs. P. Verwijlen, voorzitter van de Sport- en Cultuurstichting Eygelshoven en tevens wethouder, deze
ceremoniële daad. In plaats van een schop maakt hij hierbij gebruik van een bulldozer.”

Vijftig jaar geleden alweer! Het allereerste begin van de realisering van het Socio-Project. Voor de architect, de Eygelshovenaar Laurens Bisscheroux, ook het begin van de verwerkelijking van een droom. Hij koos er principieel voor om niet als eenling aan de slag te gaan, maar vanaf het allereerste begin te werken met een team van vormgevers, kunstenaars, kleurenexperts, vertegenwoordigers van de gemeenschap en toekomstige gebruikers.

Op mijn bureau liggen artikelen en boeken verspreid over het Socio-Project en over
Bisscheroux. De kranten hebben dit onderwerp volop aandacht gegeven. Prinses Beatrix is twee keer komen kijken!

Zo lezen we in de krant van toen: “in tegenstelling tot menig andere gemeente bezit Eygelshoven geen levendige, maar eerder een doodse markt… Wat de huidige markt mist is een behoorlijke bebouwing, voorzien van instellingen, die een centrale funktie ten behoeve van de plaatselijke gemeenschap vervullen.” Daar zou spoedig verandering in komen.

Een gemeenschapshuis, dat is wat in Eygels-
hoven nog ontbrak. Of beter: een ‘Socio-
Project’.
‘Socio’ komt van het Latijnse ‘socius’ hetgeen metgezel betekent. Een sociëteit, feitelijk hetzelfde woord, is een verzameling van mensen met een band met elkaar, vrienden.
‘Project’: aan zo’n band van vriendschap en relatie mcet je altijd blijven werken, bouwen. Het blijft een ‘Project’.

Het klinkt misschien gek, maar aan de hand van het ‘Dodengedenkteken’, aan de voet van het Oude Kerkje, is goed uit te leggen wat de gedachte van de ontwerpers is geweest. Het Dodengedenkteken is bedoeld als onderdeel van het Socio-Project.
“Niemand van ons leeft voor zichzelf alleen, niemand sterft voor zichzelf!” Dat staat er op het monument. Wat zie je? Stapelingen, blokken, met elkaar verbonden, gericht naar de zon. Dit is in het klein, wat het Socio-Project in het groot ambieert te zijn: ruimtes, met elkaar verbonden, die alle facetten van het leven bestrijken: een ruimte om te sporten, verbonden met een ruimte om samen te zijn, een ruimte om te lezen, om te eten, om te mediteren, om te wonen, om te werken… Niemand leeft voor zichzelf alleen.

In een artikel, uit 1969, lezen we: “… een groot project, een totale socioruimte, waarin als een samenspelende eenheid de ruimten samenkomen van de levende, creërende en recreërende, gemeenschap van klein tot groot…”

Vijftig jaar alweer! Het allereerste begin van een miljoenenproject. Achteraf horen we wel het verwijt: ‘te duur, te ambitieus’. Maar waarom zou dit trotse dorp niet ambitieus mogen zijn? Tientallen jaren was Eygelshoven het thuis geweest van een bedrijf met duizenden werknemers. Duizenden
dreigden in die jaren ook hun werk kwijt te raken. Er mocht best iets tegenover staan, tegenover deze mijnsluiting.
En wat is er mooier dan een groot, centraal project, dat mensen met elkaar verbindt, en dat bovendien voor nieuwe werkgelegenheid zou kunnen zorgen!

Mijn hoop is dat we ons kunnen richten op een geweldige 50ste verjaardag. De Stichting heeft daartoe het jaar 2024 vastgesteld. Want in augustus 1974 vond uiteindelijk de officiële opening plaats.
Mijn hoop is dat we ons de komende tijd verdiepen in de filosofie achter dit project. Dit Project is een boek waard! Ten diepste is de gedachte: mensen samen brengen in vriendschap. Daarin is dit Project de afgelopen 50 jaar meer dan geslaagd. Dat is al een felicitatie waard.

Maar het Project is nog niet af, is nooit af. Wij werken er aan mee!