Op zaterdag 20 maart 1948 werden aan de grens van Eygelshoven door de schoolkinderen, de harmonie, de schuttersbroederschap, bruidjes en geestelijkheid de praalwagens met de nieuwe kerkklokken afgehaald. ’s Avonds was er feest in het dorp, en de volgende dag, zondag 21 maart 1948, kwam de deken van Kerkrade naar deze kerk, voor de plechtige inzegening van de drie nieuwe klokken.

De oorlog was voorbij, maar klokken waren er niet meer. Ze hadden al te lang gezwegen. Geen aankondigingen van vreugde, als het feest was in het dorp. Niet meer de zware galm als er iemand was gestorven.

Waar waren de klokken gebleven?

Doordat het materiaal van klokken bruikbaar is voor de oorlogsindustrie, hebben kerken vele eeuwen tijdens verschillende bezettingen hun klokken zien verdwijnen.

De Nederlandse Klokken- en Orgelraad stelde in 1937 een lijst op van kerkklokken die in tijd van oorlog ‘geofferd’ zouden worden. 

De Duitse bezetter maakte dankbaar gebruik van de lijst. In 1945 waren er bijna 5000 klokken afgevoerd en omgesmolten. De klokken van Eygelshoven kwamen in 1943 aan de beurt. Aannemer Meulenberg werd de opdracht gegeven de honderden kilo’s zware klokken vanuit de torens naar beneden te halen. Daarop werden de klokken voor de kerk gezet, wachtend op het transport. Nooit meer zouden ze hun prachtige klank laten horen. En de oudste klok was toch al van 1665.

Dat ging de bevolking aan het hart. Enkele dappere jongemannen van het dorp hadden een plan bedacht om dit te voorkomen. Met een zware hamer begaven ze zich naar de kerk, en sloegen de klokken in stukken, om ze vervolgens te kunnen verstoppen. Wat een kabaal moet dat zijn geweest. Die slagen met de hamer én met de eigen klepel. Nog één keer lieten de klokken hun klanken horen, als een doodsschreeuw om al het leed en het onrecht van de oorlog. Na 300 jaar zweeg de oude klok voorgoed.

Hun actie bleef logischerwijs niet onopgemerkt. Ze werden opgepakt en kwamen in de gevangenis van de Sicherheits Dienst in Maastricht terecht. De jongens mochten echt van geluk spreken dat ze na enkele weken weer vrij werden gelaten! Ze hadden gezegd dat ze alleen maar een stukje van de klok als souvenier mee hadden willen nemen. Zo werd het afgedaan als een kwajongensstreek.

Pastoor Franck sprak in de preek de profetische woorden: “Ze hebben de klokken gestolen. Ze zullen de oorlog verliezen!”

Dat was het trieste einde van de klokken van Eygelshoven.

Het duurde 5 jaren, jaren van sparen en inzamelen, voordat drie nieuwe klokken zouden arriveren. En die 21^ste maart was het dan zover. Drie prachtklokken, de zwaarste maar liefst 800 kg. Klokken hebben een stem. Ze roepen je. Ze hebben je iets te zeggen. Daarom krijgt een klok ook een naam. Bij ons zijn dat Johannes de Doper, de zwaarste; de middelste heet Hubertus, en de kleinste Maria. Tijdens de inzegening worden ze als het ware gedoopt. Bij de naamgeving volgt een zegening met water.

De deken sprak z’n gebeden uit: “Zegen deze klokken opdat, als ze luiden, de macht der belagers verre terugdeinze, alsmede de slagen der bliksems en het onheil der stormen worden afgewend. Moge, zodra de Christenen haar horen luiden, hun Godsvrucht vermeerderen.”

Het verhaal van de klokken van Eygelshoven…

Overigens heb ik in een krant uit 1928 nóg een verhaal gevonden, over de klok van het oude kerkje die geroofd zou gaan worden door de Fransen, in het jaar 1794. Maar daarover wellicht een andere keer.

PS

Eygelshoven had oudtijds twee klokken. Een is in 1665 gegoten en draagt als opschrift: ‘ter ere van St.Johannes Baptista, patroon van Eigelshoven, onder den pastoor Henricus Johannes Will in het jaar onzes Heeren 1665, P.Michelin maakte mij.’

De tweede droeg als opschrift: ‘ ter eere der zalige Maagd Maria patrones der parochie te Eigelshoven, 1827, pastoor J.Brandt en den schout Zaunbrechers. De Gebroeders Gaulard goten mij.’