Natuurbeheer tussen de grafstenen
29-09-2025

Voor het schuurtje op de Parochiebegraafplaats is de geïmproviseerde tafel gedekt met een mooi geborduurd tafelkleed. Het is tijd voor de koffiepauze van de vrijwilligersgroep onder aanvoering van Albert. Hoewel zes vaste deelnemers toevallig vandaag afwezig zijn, zijn ze alsnog vier mannen en twee vrouwen sterk: naast Albert helpen Jan, Nicole, Trees, Sjaak en Joep mee om het onkruid tussen de graven te bestrijden. Katie verzorgt de catering, met koffie en belegde broodjes. “Gesponsord door de Jumbo”, legt ze uit. “Albert geeft de bestelling door en ik haal het dan op. De broodjes smeer ik thuis en ook de koffie zet ik zelf.”

Een voor een schuiven de schoffelaars aan. Het is meteen gezellig, met grapjes over en weer en een lekkere kop koffie. Ook ‘uw verslaggever’ mag aanschuiven, want de mensen van de vrijwilligersgroep zijn vriendelijk en gastvrij. Jan vindt het belangrijk dat dit in de Anselbode wordt vermeld, dus bij deze. Jan is afkomstig van Haanrade en woont op Chèvremont. Hoewel hij eigenlijk geen band met Eygelshoven heeft, komt hij met plezier hier op de begraafplaats werken. “Een jaar geleden heeft Albert me gevraagd”, vertelt hij. “En ik heb er geen spijt van. Je leert weer eens andere mensen kennen. Vroeger werkte ik bij de gemeente Kerkrade. Daar deed ik machinewerk. Dat is er op de begraafplaats helaas niet veel, want grasmaaien en het grove snoeiwerk wordt door een firma gedaan.”

De groep komt in principe om de drie weken bij elkaar om de begraafplaats bij te houden. Tussendoor werken Albert, Sjaak en Jan ook wel op doordeweekse dagen. Albert stuurt een mail en wie tijd heeft, komt. Er is genoeg te doen, niet alleen onkruid bestrijden met schoffels en branders, maar ook tussentijds klein snoeiwerk doen en bladeren weghalen. Het werk start in het vroege voorjaar en gaat door tot zo’n beetje na Allerheiligen. Een keer per jaar komt een groep van LHC meehelpen. Dat is zeer welkom. “Veel mensen weten niet dat de begraafplaats in eigen beheer van de parochie is en dat dit allemaal vrijwilligerswerk is”, zegt Nicole. Zij is heel gemotiveerd. Ze draagt een brace om haar pols, die gebroken is geweest en nog steeds opspeelt. Maar dat weerhoudt haar er niet van om onkruid te wieden. “Mijn beide ouders liggen hier”, licht ze toe. “Mensen klagen wel eens dat er veel onkruid staat. Dan is het belangrijk om zelf de schouders eronder te zetten, ook al betekent dit dat thuis het werk in de tuin blijft liggen.” Ook de meeste anderen hebben familiegraven op het kerkhof en dat speelt mee in hun motivatie om dit werk te doen.

De vrijwilligersgroep doet meer dan alleen tuinieren op de begraafplaats. “We maken echt werk van het bevorderen van de biodiversiteit”, zegt Albert. “We plaatsen nestkasten en insectenhotels, we planten verschillende soorten bloemen aan en eerder deze zomer hebben we een voorziening voor hagedissen gemaakt. Dat was een idee van Herman van IVN Kerkrade.” “Hagedissen zitten hier overal tussen de graven”, vertelt Jan. “Samen met Herman hebben we een ring van stenen gebouwd waartussen de hagedissen zich kunnen verschuilen.” Albert doet zijn best om alle spullen gratis bij elkaar te sprokkelen. Dat lukt aardig. “De gemeenschap van Eygelshoven is erg vrijgevig”, constateert hij. “Je kunt altijd een beroep op mensen doen en hen vragen om iets te doneren.” De nestkasten en het insectenhotel zijn bijvoorbeeld gemaakt door de vrijwilligers van Hobby Hout Eygelshoven. Vier stuks zijn gedoneerd door IVN Kerkrade.

Het gereedschap waarmee ze werken, is eigendom van de parochie. “Tot voor kort konden we gebruik maken van branders en gas van de gemeente”, legt Albert uit. “Maar de gemeente is daarmee gestopt. Na een interne reorganisatie kreeg onze contactpersoon een andere functie en werd de groenvoorziening deels afgebouwd. Het parochiebestuur heeft toen zelf branders aangeschaft.” “De gasflessen kopen we bij gasvulstations”, voegt Sjaak toe. “We zoeken altijd uit waar ze goedkoop zijn.” De brander wordt spaarzaam ingezet. “De mensen in Eygelshoven hoeven zich geen zorgen te maken over de biodiversiteit”, volgens Albert. “Daar hebben we echt veel oog voor. We laten bijvoorbeeld hele stukken grond bewust verwilderen en we zaaien wildmengsel.” Het streven is om ‘van grijs naar groen’ te gaan op de begraafplaats. Dat betekent dat uiteindelijk de grote paden verhard zullen blijven, maar dat de ruimte tussen de graven wordt vergroend. Daarvoor moeten oude fundamenten worden weggehaald en gras worden ingezaaid
.
Albert is al een jaar of 5 de coördinator van het tuinieren op de begraafplaats. Trees herinnert zich nog ze daarvoor lid was van een klein schoffelploegje onder leiding van de pastoor. Die groep werkte vooral in de avonden. De huidige groep bestaat in totaal uit een man of 14 en werkt om de drie weken op zaterdagochtend van 9.30 tot 12.30 uur, met een koffiepauze en broodjes van de Jumbo om 10.30 uur.

Houdt u van tuinieren en de natuur en wilt u graag meehelpen? Neem dan contact op met Albert Pelzer op 06-12122140.

Koffiepauze tijdens het klussen. V.l.n.r. Joep, Albert, Jan, Nicole, Katie, Trees en Sjaak